Zapobieganie przestępczości przez kształtowanie przestrzeni jest spolszczoną wersją angielskiego akronimu CPTED, który po rozwinięciu oznacza Crime Prevention Through Enviromental Design.
Terminu tego po raz pierwszy użył kryminolog C. R. Jeffery w tytule swojej książki z 1971 r.
Prawidłowe projektowanie i efektywne korzystanie ze środowiska zabudowanego, które mogą powadzić do redukcji strachu przed przestępczością i częstotliwości jej występowania, a także do zwiększenia jakości życia. Celem CPTED jest zredukowanie okazji przestępczych, które mogą być integralnie związane z projektem budynków lub też ich otoczenia.
źródło: T. Crowe, Crime Prevention Through Environmental Design: applications of Architectural Design and Space Management Concepts (2nd ed.), Oxford: Butterworth-Heinemann 2000, s. 46
Dalej teoria wygląda znacznie lepiej. Wyodrębniamy w teorii zapobiegania przestępczości przez kształtowanie przestrzeni (dalej CPTED) dwie generacje.
CPTED pierwszej generacji:
- wyodrębnienie terenu/ terytorialność (territoriality)
- obserwacja/ nadzór (surveillance)
- kontrola dostępu (access control)
- wzmocnienie celu (target hardening)
- wygląd/ zarządzanie i konserwacja (image/ management and maintenance)
- wsparcie aktywności/ wsparcie użytkowania (activity support)
źródło: P. Cozens, G. Saville, D. Hillier: Crime prevention through environmental design (CPTED): a review and modern bibliography, Property Management 2005, 23, s. 328-356.
Jak to się przekłada z teorii na praktykę? Co to wszystko oznacza? Co przedstawia CPTED drugiej generacji? O wszystkim napiszę w kolejnych postach i w nich przedstawię przykłady. Zapraszam.